์ค๊ธฐ์ธํฌ(stem cell)๋ ๋ถ์ดํ์ฌ ๋ค์ํ ์ข ๋ฅ์ ์ธํฌ๋ฅผ ์์ฑํ๋ ๋ฏธ๋ถํ ์ธํฌ์ ๋๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํน์ ์ธํฌ ์ ํ์ผ๋ก ๋ถํํ ์ธํฌ๋ ๋ ๋ถ์ดํ์ง ์์ต๋๋ค(post-mitotic). ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ณผํ์๋ค์ ์ด ์ฑ์ ์ธํฌ๋ฅผ ์ฌํ๋ก๊ทธ๋จํ์ฌ “ํ๋ถํ”ํ๊ณ ํน์ํ๋์ง ์์ ์ฆ์ ์ํ๋ก ๋๋ฆฌ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ฐ๊ฒฌํ์ต๋๋ค. ์ด ์ธํฌ๋ค์ ๋ํ ๋ฐฐ์ ์ค๊ธฐ์ธํฌ(embryonic stem cell)์ ๊ฐ์ด ๋ง๋ฅ(pluripotent)์ด๋ฉฐ, ๋ชจ๋ ์ธํฌ ์ ํ์ ์์ฐํ ์ ์์ด์ ์ ๋ ๋ง๋ฅ์ค๊ธฐ์ธํฌ(induced pluripotent stem cell, ์ค์ฌ์ iPSC)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆ ๋๋ค.
iPSC ์ธํฌ๋ ํน์ ์ธํฌ ์ ํ์ด ํ์ํ ํ์(์๋ฅผ ๋ค์ด, ํฉ๋ฐโโ๋ณ์ฑ(macular degeneration)์ผ๋ก ๋ง๋ง์ด ์์๋ ์ฌ๋)๊ฐ ์ ์ฒด์ ๋ค๋ฅธ ์ธํฌ ์ ํ์์ ์์ฑ๋ ํ์ ์ธํฌ๋ฅผ ์ด์์ ๋ฐ์ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ํ์์ ํ์ฉ๋ ์ ์ฌ์ ์ธ ๊ฐ์น๊ฐ ์์ต๋๋ค. ์ด๊ฒ์ ์๊ฐ์ด์(autologous transplantation)์ด๋ผ๊ณ ํ๋๋ฐ, ๊ฐ์ธ ๊ฐ์ ์กฐ์ง์ด ์ด์๋ ๋ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ์ด์ ๊ฑฐ๋ถ๋ฐ์์ ์ํ์ ์ค์ฌ์ค๋๋ค.
iPSC๋ฅผ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด ํผ๋ถ ์ฌ์ ์์ธํฌ(fibroblast)๋ ์ฌ๋์ ํ์ก ์ธํฌ์ ๊ฐ์ ์ฑ์ํ ์ธํฌ๋ฅผ ๋ฐฐ์ํด ์ฆ์์ํต๋๋ค. ์ด์ด์ ๋ฐ์ด๋ฌ์ค ๋ฒกํฐ(vector)๋ฅผ ์ฌ์ฉํด ์ฌ๋ฌ ์ ์ฌ ์ธ์(transcription factor) ์ ์ ์๊ฐ ์ธํฌ๋ก ์ ๋ฌ๋๊ณ , ์ ์ฌ ์ธ์ ๋จ๋ฐฑ์ง์ ์ธํฌ์ ๋ด๋ถ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ฐํ๋ฉ๋๋ค. ์ ์ฌ ์ธ์๋ ๋ฐฐ์ ์ค๊ธฐ์ธํฌ์์ ๋ฐํ๋๋ ์ฌ๋ฌ ์ ์ ์์ ๋ฐํ์ ์ผ์ ์ธํฌ๋ค์ ๋ถํ๋์ง ์๊ณ ์ฆ์ํ๋ ๋ง๋ฅ ์ํ๋ก ๋๋๋ฆฝ๋๋ค.
iPSC๊ฐ ์ ๋ง๋ก ๋ฐฐ์ ์ค๊ธฐ์ธํฌ์ ๊ฐ์์ง ์ฌ๋ถ๋ ์ฌ์ ํ ์ฐ๊ตฌ๋๊ณ ์์ง๋ง, ๋ฐฐ์ ์ค๊ธฐ์ธํฌ์ ์ ์ฌํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ด๋ฉฐ, ์ธ ๊ฐ์ง ๋ฐฐ์ฝ์์ ๋ชจ๋ ์ธํฌ๋ฅผ ์์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค. ๊ณผํ์๋ค์ ๋ค๋ฅธ ์ข ๋ฅ์ ์ค๊ธฐ์ธํฌ์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ํ์ํ ์ธํฌ ์ ํ์ด ์ ์ ํ ์์ผ๋ก ์์ฑ๋ ์ ์๋๋ก iPSC๋ก๋ถํฐ ํน์ ์ธํฌ ์ ํ์ ๋ถํ๋ฅผ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ์ด์งํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฐ๊ตฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
์ฒซ ๋ฒ์งธ ์์ ์ํ์ iPSC์์ ํ์๋ ๋ง๋ง ์ธํฌ๋ฅผ ๋ ธํ ์ฐ๊ด ํฉ๋ฐ๋ณ์ฑ์ ๊ฐ์ง ํ์์๊ฒ ์ด์ํ์ต๋๋ค. ์ดํ ์ฌ๋ฌ iPSC ์์์ํ์ ํํจ์จ๋ณ, ์ฌ์ฅ๋ณ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฒ์์์์ ์น๋ฃ๋ฅผ ์ํด ์น์ธ๋์์ต๋๋ค. ํ์๋ก๋ถํฐ ์ฑ์ทจํ์ฌ iPSC๋ก ๋ณํํ ์ธํฌ๋ค๋ ์คํ์ค์์ ์ง๋ณ์ ์ฐ๊ตฌํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก iPSC๋ ๊ณผํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํ ๋ ๋ค๋ฅธ ์ค๊ธฐ์ธํฌ์ ์์ฒ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
Hamazaki, Takashi, Nihal El Rouby, Natalie C. Fredette, Katherine E. Santostefano, and Naohiro Terada. “Concise Review: Induced Pluripotent Stem Cell Research in the Era of Precision Medicine.” Stem Cells (Dayton, Ohio) 35, no. 3 (March 2017): 545–50. [Source].