Waiting
Login processing...

Trial ends in Request Full Access Tell Your Colleague About Jove

1.4: Maddenin İçeriğine Göre Sınıflandırılması
İÇİNDEKİLER

JoVE Core
Chemistry

A subscription to JoVE is required to view this content.

Education
Classifying Matter by Composition
 
TRANSKRİPT

1.4: Maddenin İçeriğine Göre Sınıflandırılması

Madde: Saf Maddeler ve Karışımlar

İçeriğine göre maddeler iki genel kategöriye ayrılabilirler- saf maddeler ve karışımlar.

Saf bir madde, aynı özelliklerle sabit bir kompozisyona sahip bir madde şeklidir. Örneğin, sakarozun tüm örnekleri hangi kaynaktan alındığına bakılmaksızın, aynı kompozisyona ve erime noktası, renk ve tatlılık gibi fiziksel özelliklere sahip olacaktır.

Bir karışım ise farklı oranlarda bulunabilen ve buharlaşma gibi fiziksel değişimler ile ayrıştırılabilen iki ya da daha fazla madde içerir. Karışımdaki bileşenler kendi özel karakterlerine sahiptir.

Saf Maddeler: Elementler ve Bileşikler

Saf maddeler iki sınıfa ayrılabilir: elementler ve bileşikler. Kimyasal değişiklikler ile daha basit bileşenlere ayrılamayan maddelere elementler denir. Demir, gümüş, altın, aluminyum, sülfür, oksijen ve bakır elementtir.

Kimyasal değişimler ile bölünebilen saf maddelere ise bileşikler adı verilir. Bu ayrışma sonucu ortaya elementler, diğer bişelikler ya da her ikisi de çıkabilir. Turuncu, kristalimsi bir katı olan cıva(II) oksit, ısı ile cıva ve oksijen elementlerine ayrılabilir. Hava yokluğunda ısıtıldığında sakaroz bileşiği, karbon elementine ve su bileşiğine ayrılır. Gümüş(I) klorür, ışığın emilimi ile elementlerine, gümüş ve klora ayrılabilen beyaz bir katıdır.

Birleştirilmiş elementlerin özellikleri, serbest veya birleştirilmemiş durumdakilerden farklıdır. Örneğin, beyaz kristal şeker (sükroz), birleştirilmemiş formlarından birinde siyah bir katı olan karbon elementinin ve birleştirilmemiş olduğunda renksiz gazlar olan iki element hidrojen ve oksijenin kimyasal kombinasyonundan kaynaklanan bir bileşiktir. Yumuşak, parlak, metalik bir katı bir element olan serbest sodyum ve sarı-yeşil bir gaz haldeki element olan serbest klor, beyaz, kristalimsi katı bir bileşik olan sodyum klorür (sofra tuzu) oluşturmak üzere birleşir.

Karışımlar: Homojenler ve Heterojenler

Çözelti olarak da adlandırılan homojen bir karışım, her yerinde eşit bir bileşim sergiler ve görsel olarak aynı görünür. Çözeltiye bir örnek,su, şeker, renklendirici, tatlandırıcı ve elektrotitler içeren ve homojen şekilde karıştırılmış bir sporcu içeceğidir. Bir sporcu içeceğinin her damlası aynı tada sahiptir, çünkü her damla aynı miktarda su, şeker ve diğer bileşenleri içerir. Bir sporcu içeceğinin bileşiminin değişebileceğini unutmayalım- biraz daha fazla veya daha az şeker, tatlandırıcı veya diğer bileşenlerle hazırlanabilir ve yine de bir sporcu içeceği olacaktır. Homojen karışımların diğer örnekleri arasında hava, akçaağaç şurubu, benzin ve suda bir tuz çözeltisi bulunur.

Farklı noktalarında farklı içeriklere sahip karışımlara heterojen karışımlar denir. İtalyan salata sosu bir heterojen karışım örneğidir. Kompozisyonu değişkenlik gösterebilir çünkü farklı miktarlardaki yağ, sirke ve otlardan hazırlanabilir. Tüm karışım boyunca aynı içeriğe sahip değildir- bir damlası çoğunlukla sirke iken, farklı bir damlası tamamen yağ ya da otlardan içerebilir çünkü yağ ve sirke ayrılacak ve otlar ise dibe çökecektir.

Homojen ya da heterojen tüm karışımlar, komponentlerinin özellikleri değiştirilmeden, fiziksel araçlar ile bileşenlerine ayrılabilir. Doğada 100 kadar element olmasına rağmen, bu elementlerin farklı kombinasyonlarından oluşan on milyonlarca kimyasal bileşim mevcuttur. Tüm bileşikler spesifik kompozisyonlara sahiptir ve onları diğer karışımlardan ayıran spesifik kimyasal ve fiziksel özellikler sergilerler. Ve tabiki farklı karışımlar oluşturmak üzere element ve bileşikleri karıştırmanın sayısız yolu vardır.

Bu metin bu kaynaktan uyarlanmıştır: Openstax, Chemistry 2e, Section 1.2: Phases and Classification of Matter. 

Tags

Classifying Matter Composition Of Matter Atoms Molecules Pure Substances Mixtures Elements Compounds

Get cutting-edge science videos from JoVE sent straight to your inbox every month.

Waiting X
Simple Hit Counter