Back to chapter

22.3:

Akciğer kapasitesi

JoVE Core
Biology
A subscription to JoVE is required to view this content.  Sign in or start your free trial.
JoVE Core Biology
Lung Capacity

Languages

Share

– [Anlatıcı] Akciğer boyutu, tecrübeye ve beden ölçüsüne göre değişiklik gösterebilir. Akciğerlere giren ve akciğerlerden çıkan hava miktarı dört volümle ölçülür. Teneffüs gibi tek işlevler ve dört kapasite, birden fazla volümün karşılaştırmalı miktarları. Normal olarak alıp verilen havanın miktarı solunum hacmi adı verilirken, normal nefes alıp vermeden sonra teneffüs edilebilen hava inspiratuar ve ekspiratuar rezerv volüm diye tabir edilir. Dördüncü volüm, ekspiratuar rezerv volümden sonra akciğerlerde kalan hava miktarıdır ve yedek volüm olarak bilinir. Akciğerleri şişik hâlde tutan ve akciğerleri terk etmeyen küçük hava miktarıdır. Bu miktar, diğer volümlerle bir araya geldiğinde toplam akciğer kapasitesini, yani akciğerlerin tutabileceği tüm hava miktarını oluşturur, bu da altı litredir. Tek bir solunum devrinde alınıp verilebilen hava miktarı vital kapasitedir ve temelde tidal ve her iki rezerv hacminin toplamıdır. Geri kalan kapasitelerse inspiratuar kapasite, yani normal nefes verişten sonra alınabilen soluktur ve işlevsel yedek kapasite, yani soluk verişten sonra kalan hava miktarıdır. Bu ölçütler, daha fazla havanın akciğerde kaldığı ve nefes verme süresinin uzadığı astım gibi; ya da volümün hızla boşaltılması sebebiyle ortaya çıkan, nefessiz kalmayla kendini gösteren akciğer fibrozisi gibi akciğer hastalıklarını teşhis etmede kullanılır.

22.3:

Akciğer kapasitesi

Akciğerlerdeki hava hacim ve kapasite şeklinde ölçülür. Akciğer hacim ölçümleri, tek bir inhalasyon gibi bir akciğer fonksiyonundan sonra alınan, verilen veya kalan hava miktarını yansıtır. Akciğer kapasitesi ölçümleri, iki veya daha fazla akciğer hacmi ölçümünün toplamıdır.

Tanımlanmış dört akciğer hacim ölçütü vardır: tidal volüm, inspiratuar rezerv hacmi, ekspiratuar rezerv hacmi ve rezidual volüm.

Tidal volüm, normal bir nefeste alınan ve verilen hava miktarıdır. İnspiratuar (inhalasyonla ilgili) rezerv hacmi, düzenli bir inspirasyondan sonra solunabilen ek hava miktarıdır. Ekshalasyon (ekshalasyon ile ilgili) rezerv hacmi, normal ekshalasyondan sonra ekshalasyon yapılabilecek hava miktarıdır. Rezidual volüm, zorlu ekshalasyondan sonra (yani üfleme) akciğerlerde kalan hava miktarıdır.

Tanımlanmış dört akciğer kapasitesi ölçütü vardır: inspiratuar kapasite, fonksiyonel rezidual kapasite, vital kapasite ve toplam akciğer kapasitesi.

İnspiratuar kapasite, normal ekshalasyondan sonra solunabilen hava hacmidir. Bu, inhalasyon ile ilgili iki hacimsel ölçünün toplamıdır: tidal volüm ve inspiratuar rezerv hacmi. Fonksiyonel rezidüel kapasite, normal ekshalasyondan sonra akciğerlerde kalan hava hacmidir ve ekspiratuar rezerv ve rezidüel hacimlerin toplamına eşittir. Vital kapasite, maksimum inhalasyondan sonra solunabilen maksimum hava hacmidir. Tidal, ekspiratuar rezerv ve inspiratuar rezerv hacimlerinin toplamıdır.

Toplam akciğer kapasitesi, akciğerlerin tutabileceği toplam hava hacmidir. Bu, akciğer hacminin dört ölçüsünün toplamıdır. İnsanlarda toplam akciğer kapasitesi ortalama yetişkin bir erkekte 6 litre ve ortalama yetişkin bir kadında 4.2 litredir! Bununla birlikte, akciğerler genellikle bu maksimum kapasitede çalışmaz.

Suggested Reading

Ji, Jie, Su-qing Wang, Yu-jian Liu, and Qi-qiang He. “Physical Activity and Lung Function Growth in a Cohort of Chinese School Children: A Prospective Study.” PLoS ONE 8, no. 6 (June 19, 2013). [Source]

Melén, Erik, and Stefano Guerra. “Recent Advances in Understanding Lung Function Development.” F1000Research 6 (May 19, 2017). [Source]